Türkiye ile Çin merkezli BYD firması arasında 2024 yılının temmuz ayında imzalanan ve Manisa’yı kapsayan 1 milyar dolarlık fabrika yatırımına ilişkin belirsizlikler artıyor. 2026 yılında üretime başlaması planlanan tesis için bugüne kadar tek bir çivi dahi çakılmamış olması dikkat çekerken, kamuoyunda yatırımın akıbetine dair soru işaretleri giderek büyüyor. Çinli otomotiv üreticisi BYD ile Türkiye arasında geçtiğimiz yıl imzalanan anlaşma kapsamında, Manisa’da kurulması planlanan fabrikanın yaklaşık 5 bin kişiye istihdam sağlaması hedefleniyordu. Anlaşma çerçevesinde BYD, o dönem yüzde 40 seviyesinde uygulanan ek gümrük vergilerinden muaf tutulmuş, çeşitli teşvik ve vergi avantajları elde etmişti. Bu düzenlemelerin ardından firma, Türkiye pazarında gümrük vergisi ve ek mali yükler olmaksızın araç satışına başlamıştı. Ancak gelinen noktada, Manisa’da fabrika kurulması planlanan arazide herhangi bir inşaat faaliyeti ya da altyapı çalışmasının bulunmaması, yatırımın geleceğine ilişkin tartışmaları beraberinde getirdi. 2026 yılına sayılı günler kala sahadaki sessizlik, kamuoyunda “BYD Türkiye’yi oyalıyor mu?” sorusunu gündeme taşıdı.
Arazinin Boş Olması Belirsizliği Artırıyor!
Öte yandan, geçmiş aylarda BYD tarafından yapılan bazı açıklamalarda Macaristan’daki fabrikanın ikinci planda kaldığı, Türkiye yatırımına öncelik verileceği ifade edilmişti. Buna karşın son haftalarda, üretim hatlarının tırlarla Macaristan’daki tesise taşındığı yönündeki iddialar kamuoyuna yansıdı. Söz konusu Macaristan fabrikasında seri üretimin kısa süre içinde başlamasının beklendiği belirtiliyor. Manisa’da fabrika kurma taahhüdüne rağmen sahada ilerleme kaydedilmemesi, BYD’nin Türkiye’de elde ettiği vergi muafiyetleri ve teşvikler üzerinden yalnızca araç satışı yaptığı yönündeki eleştirileri de güçlendirdi. Yatırımın akıbetine ilişkin resmi makamlardan ya da firma yetkililerinden net bir açıklama gelmemesi ise belirsizliği artırıyor.
