Az sayıda hekim sözleşme yapabilme şansına erişebilecek
Serbest çalışan hekimlerin haklarının korunması gerektiğini savunan Manisa Tabip Odası Özel Hekimlik Komisyonu adına açıklama gerçekleştiren Dr. Erdem Nalbant, “Serbest çalışan hekimlerin hakları korunmalı, sağlık hizmeti kalitesi güvence altına alınmalıdır. Serbest çalışan hekimlerin özel hastanelere hastalarını yatırmaları ve ameliyat etmelerini kısıtlayan, hekimleri yıllık sözleşme koşuluna bağlayan 6 Ekim ve 7 Ocak yönetmeliğine karşı açılan davalar için 11 Kasım 2024 günü Danıştay 10. Dairesi’nde hakim karşısına çıkılıyor. Anayasa ve ilgili yasalara uygun olmayan Sağlık Bakanlığı’nın bu düzenlemelerinin Danıştay 10. Dairesi tarafından haklı taleplerimiz dikkate alınarak iptal edileceğine inanıyoruz. 6 Ekim 2022 tarihli Resmi Gazete’de Özel Hastaneler Yönetmeliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelik maddelerini değiştiren düzenlemeler yayımlanmıştır. Bu düzenlemeler ile muayenehanelerinde mesleklerini serbest olarak icra eden hekimlerin, hastalarının teşhis ve tedavi işlemlerini özel sağlık kuruluşlarında (özel hastaneler ve tıp merkezlerinde) yapabilme hakları hukuka aykırı olarak kısıtlanmıştır. Birtakım kurallar konularak bu hastanelerle sözleşme yapabilecek muayenehane hekimlerine kota getirilmiştir. Bu nedenle az sayıda hekim sözleşme yapabilme şansına erişebilecektir. Türk Tabipleri Birliği tarafından, değişikliklerin yürütmelerinin durdurulması ve iptali talebiyle bu yönetmelikle ilgili davalar açılmıştır” ifadelerini kullandı.
“ilgili branşta ruhsatı olması’’
Hekimlerin serbest çalışma hakkını kısıtlamaya yönelik yeni değişiklikler yapıldığını dile getiren Dr. Erdem Nalbant, “Kamuoyunda ortaya çıkan tepkiler sonucunda 7 Ocak 2023 tarihinde Sağlık Bakanlığı ilgili yönetmeliklerde konunun özünü değiştirmeyen yani kotayı koruyarak serbest çalışma hakkını kısıtlamaya devam eden yeni değişiklikler yapmıştır. Buna göre; yine muayenehane hekiminin hastalarını ameliyat etmesi ya da yatırarak tedavi etmesi için bir özel hastane ile ‘yıllık sözleşme yapma zorunluluğu’ korunmuştur. Ancak 6 Ekim’den farklı olarak bu kez bir hekimin bir özel hastane ile sözleşme imzalayabilmesi özel hastanenin ‘ilgili branşta ruhsatı olması’ koşuluna bağlanmıştır. Daha önce var olan ‘boş kadro olması’ koşulu kaldırılmıştır. Ancak bu kez de bir özel hastanenin ancak ‘ilgili branştaki toplam kadro sayısının üçte birini aşmayacak şekilde’ (sadece bu sayıdaki muayenehane hekimi ile) sözleşme yapabileceği koşulu getirilmiştir. 60 yaş üstü hekimler ile 7 Ocak 2023 tarihinden önce muayenehanesini açmış hekimler için sadece tek bir özel sağlık kuruluşu için yukarıda belirtilen koşullar (kota kısıtlaması) aranmamaktadır. Ancak 2’nci bir hastane ile sözleşme imzalaması durumunda yukarıdaki koşullar aranacaktır. Yeni muayenehane açacak olan hekimler bu kısıtlamalara tabi olarak (hastanenin ilgili branşta ruhsatı olması ve ilgili branşta toplam kadro sayısını üçte birini aşamayacak sayıda hekimin sözleşme yapabilmesi kuralı-kota) fiilen sadece tek bir özel hastaneye, hem de koşullu olarak, bağımlı hale getirilmiştir. Böylece yeni muayenehane açılışlarına fiili engel konulmuş olmaktadır. Bir bölgedeki kota yani sözleşme yapabilecek muayenehane hekimi sayısı aşıldığında yeni bir muayenehane hekimi örneğin Kadın Doğum Uzmanı takip ettirdiği gebeliğin doğumunu yaptırabileceği hastane bulamayacaktır” dedi.
Yürütmeyi durdurma taleplerimiz reddedilmiştir
Sağlık hizmeti sunumunda hangi ihtiyaca karşılık geldiği bakanlık tarafından yeterince savunulamadığını ifade eden Erdem Nalbant, “Ancak serbest çalışan-çalışmayı düşünen hekimlere çalışma kısıtlaması getirerek mağdur olmalarına, sağlık sermayesine teslim olmalarına yol açacak bu değişiklikler Manisa Tabip Odası tarafından eylemlerle protesto edilmişti. Bu hak kaybı Türk Tabipleri Birliği tarafından yargıya taşınmıştır. Açılan davalarda çalışma kısıtlaması getiren bu düzenlemelerin Anayasanın ve kanunların ilgili düzenlemelerine aykırı oldukları belirtilmiş; bu değişikliklerin yürütmesinin durdurulması ve iptali talep edilmiştir. Yürütmeyi durdurma taleplerimiz reddedilmiştir. Gelinen aşamada söz konusu davaların duruşması 11 Kasım 2024 günü Danıştay 10. Dairesi’nde Ankara’da yapılacaktır. Bu davalar açıldıktan sonra, Sağlık Bakanlığı tarafından söz konusu yönetmelikler 7 Nisan 2023 ve 13 Mayıs 2023 tarihlerinde yeniden değiştirilmiştir. 60 yaş üstü ve mevcut muayenehanesi olan hekimlere sözleşme yaparken kadro şartından muaf olunacak özel sağlık kuruluşu sayısı ikiye çıkartılmıştır. Yanı sıra, farklı bir ildeki özel sağlık kuruluşu ile sözleşme yapabilmek için muayenehanenin bulunduğu ilde sözleşme yapılabilecek özel sağlık kuruluşu bulunmaması şartı da getirilmiştir. Ancak konunun özü değişmemiş kota yine korunmuştur” ifadelerini kullandı.
“Kısıtlamalara karşı mücadelemizi hep birlikte sürdüreceğiz.”
Yeni düzenlemeler hakkında çarpıcı ifadeler kullanan Nalbant, son olarak şunları söyledi: “Muayenehanelere darbe indiren, hekimlerin mesleki bağımsızlığına ve serbest meslek hakkına kısıtlama getiren, hastalarımızın hekim seçme özgürlüğünü sınırlayan bu düzenlemeler kabul edilemez. Özellikle cerrahi branştaki hekimlerin hastane kullanımı olmadan mesleklerini devam ettirmelerinin neredeyse olanaksız olduğu bilindiği halde bu düzenlemelerde ısrarı anlamak mümkün değildir. Sağlık Bakanlığı’nın iddia ettiği gibi bu düzenlemeler yapılan işlemlerin kayıt altına alınmasını sağlamamış, aksine kayıt dışılığı arttırmıştır. Planlama amacına da hizmet etmemiştir. Bu düzenlemeler, sağlık sermayesinin biz hekimleri kendi sağlık kuruluşlarında istedikleri koşulları dayatarak çalıştırmaları ve hastalara da yüksek bedeller ödeterek sağlık hizmeti vermeleri amacına hizmet etmiştir.
Biz hekimler; Türk Tabipleri Birliği, tabip odaları ve uzmanlık dernekleri ile mesleki bağımsızlığımızı ve serbest meslek hakkımızı, halkımızın hekimini seçme özgürlüğünü sonuna kadar savunacağız ve asla tekelci sağlık sermayesinin iktidar ile iş birliği içinde kurguladıkları sisteme teslim olmayacağız. Hekimlerin serbest çalışmasının önüne engeller çıkartan ve sağlık sermayesinin insafına terk eden bu kısıtlamalara karşı mücadelemizi hep birlikte sürdüreceğiz.”
