Başbakan Manisa’da açıkladı. Bazılarına göre bu hala bir müjde. Ortada kalan Sabuncubeli Tüneli inşaatı milli kaynaklarla yapılacak.
Başbakanın bu sözleri aynı zamanda bir itiraf niteliğinde. Bu şu anlama geliyor. 4 yıl önce yapılan işlem hatalıydı. 9 Eylül 2014 günü atılan temel, bankadan kullanılan kredi ve faizler boşunaydı.
Yap-işlet-devret modeli iflas etti.
***
4 yıl öncesiydi. Tünelin temel atma töreninden dönüyoruz. İnşaat mühendisi olan bir arkadaşım, “Temeli attık, bakalım kurdeleyi ne zaman keseriz?” deyiverdi. Soruya çok şaşırdım. Çünkü törene gelen bakanlar açıklamıştı. 3 yılda iş bitecekti. Hatta müteahhit firma ne kadar önce işi bitirirse, o kadar erken tahsilata başlayacağı için işin daha da önce biteceğini söylemişlerdi. Onca konuşmanın ardından bu soru olmamıştı.
Ama karşılığında şu soru gelmişti. “Tünel yapıldıktan sonra Manisa-İzmir arası 15 dakikaya düşecek deniliyor. Sabuncubeli rampalarını karayolundan dolaştığımızda zaten 4 dakika sürüyor. Tünel bu mesafeyi kaç dakikaya indirecek? Vatandaş kar, sis yada buzlanma olmadığında zaten 4 dakika olan bu yolu, 3 dakikada geçmek için neden para ödesin?”
Çok şaşırmıştım. Bazen hamasi nutuklara insan kapılıyor. “Manisa-İzmir arası 15 dakikaya inecek.” Sanki Manisa’dan – İzmir’e kadar tünel açılıyor da o tünelden geçersen 15 dakika, geçmezsen 2 saat.
İş ortada. Hepsi hepsi 3 km.lik bir tünel yapılıyor. Tünele girmezsen dolaşacağın yol 4 dakika. Girsen de zaten aynı yol 3 dakika. Neticede gişeden geçerken hız kesilecek. Yani hesap ortada. İzmir’e bir dakika daha erken varabilmek için neden ücret ödeyeyim? Bu gerçekçi bir yaklaşımdı.
Yani daha temelin atıldığı gün ben ve birkaç arkadaşım bu işin bu yöntemle yapılmasının imkansız olduğunu anlamıştık. Ama söylemek ne mümkün?
****
Sonunda şapka düştü, kel göründü. Tünel milli kaynaklarla yapılacak. Yani millet tünelden geçmek için değil, tünel yapmak için para harcayacak. Bu yöntem kulağa daha yatkın geliyor.
Ama aradan geçen 4 yılın hesabını kim verecek? Tünel yapımını, yap-işlet-devret modeliyle ihaleye çıkaranlara hesap sorulmayacak mı?
İnşaatı üstlenen firma iflas etti. Manisa milletvekilleri işin tekrar aynı yöntemle ihaleye çıkacağını, kredi ve faizlerini işi alacak yeni firmanın üstleneceğini açıklamışlardı. Şimdi bu yöntem iflas ettiğine, işi yüklenecek olan da Hazine olduğuna göre, acaba o kredi ve faizlerini millet mi ödeyecek?
Milletin parasıyla proje yapmak, duvara toslamak, sonra olmadı yeni bir proje yapmak ne kolay değil mi? Üstelik bir Allah kulu da şu işten dolayı ne sorguya çekiliyor, ne davaya konu oluyor, ne de hesap verme zorunluluğu var?
Başbakanın Manisa’da “Tüneli milli kaynaklarla yapacağız” şeklindeki açıklama yapması hiçbir anlam ifade etmiyor.
Ben Başbakandan şu açıklamayı beklerdim: “Tüneli milli kaynaklarla yapacağız ama kamu kaynaklarını çar çur edenlere de hesap soracağız.”
O öyle demedi. Ama yine de salondakiler onu alkışladı. Dedim ya bir garip tünel hikayesinin içindeyiz. Ucu karanlık mı karanlık. Hesapları da bir o kadar karışık.
1 DAKİKA
Bu yazıyı kaleme almadan önce tekrar Sabuncubeli Tüneli’ne gittim. Tünelin girişiyle çıkışı arası İzmir’e giderken 4, gelirken 3.30 dakika.
Bence siz de ölçün. Aşağı yukarı aynı sonucu siz de göreceksiniz. Ama ben sadece tünelin mesafesini ölçmedim.
Akıllı telefon bugün herkesin cebinde. Anemon Otel önündeki ışıklar yeşile düştüğü an kronometreyi çalıştırın. Sizi İzmir yoluna bağlayan 360 derecelik köprülü kavşağı dolaşın. Kavşaktan tekrar İzmir yoluna çıktığınızda kronometreyi durdurun. 1 dakikanın dolduğunu göreceksiniz.
Eğer Manisa’yı, İzmir’e 1 dakika yaklaştırmak için koca tünel yapıyorsak, o 360 derecelik köprülü kavşağa da bir çözüm bulabiliriz. Ne dersiniz? Bu hatadan da bir an evvel dönülse, bu projeyi yapan, uygulayan ve kamu kaynaklarını çar çur edenlere hesap sorulsa işin doğrusu yapılmış olmaz mı?