Antep'in Fıstığı Yuntdağı'ndan

Türkiye’de yoğun olarak Gaziantep’te yetiştirilen ve adını bu ilden alan Antep fıstığının hasadı, Manisa’nın Yuntdağı bölgesinde de başladı. Rengi ve kalitesiyle Antepli fıstık tüccarlarının da ilgisini çeken Antep fıstığında bu yıl Manisa'da 300 ton rekolte bekleniyor. Manisa’nın Yunusemre ilçesine bağlı Yuntdağı bölgesindeki 55 haneli Küçükbelen Mahallesi’nde bundan 56 yıl önce ziraat mühendislerinin menengiç ağaçlarını aşılamasıyla başlanan Antep fıstığı yetiştiriciliği, bugün bölgede alternatif ürün olarak önemli bir geçim kaynağı haline geldi. Yunusemre Belediyesi Kırsal Kalkınma Müdürlüğü tarafından kırsal bölgelerdeki vatandaşların gelir düzeylerini yükseltmek amacıyla başlatılan menengiç ağaçlarının Antep fıstığı aşılaması projesiyle de tüm Yuntdağı bölgesine yayılan Antep fıstığı yetiştiriciliği, üreticinin yüzünü güldürüyor. Rengi ve kalitesiyle Gaziantep'te yetişen fıstığa rakip olan Antep fıstığı, fıstık tüccarlarının da ilgisini çekti. Manisa'da Antep fıstığında bu yıl 300 ton rekolte bekleniyor. Üreticide 60 lira fiyat beklentisi Bölgede Antep fıstığının ilk defa üretildiği Küçükbelen Mahallesi’nde ailesiyle birlikte fıstık hasadına başlayan Osman Durmuş, fıstık fiyatının en az 60 lira olması gerektiğini söyledi. Gaziantep’te yetişen fıstıklardan farklı olarak Manisa’da yetişen fıstığın kabuğunun kalın, iri ve daha lezzetli olduğunu ileri süren Durmuş, “Fıstık üreticisiyiz. Sezonumuz açılmıştır. Antep fıstığı hasadımız başlamıştır. Tüccarlarımız da fıstıklarımızı almaktadır. Ürünleri toplayıp tüccarlarımıza satıyoruz. Kendimize ait yaklaşık 700 ağacımız var. Üreterek bu şekilde satmaya devam ediyoruz. Bu sene Antepli tüccarlar kilosunu 40 lira diye açıklamış. 40 liraya satan arkadaşlarımız olmuş tabi ama biz bunun daha yüksek olmasını bekliyoruz. 40 liraya vermeyi de düşünmüyoruz. Bize göre ucuz. Biz bunun 60 lira ila 65 lira olmasını düşünüyorduk. Antep fıstığının Antep’te yetişenin kabukları ince, bizimkilerin kabukları ise kalın. Lezzeti ve tadı olarak bizimkiler daha farklı. Yuntdağı’nda belirli mahallelerimiz var. Özellikle Küçükbelen Mahallesi’nde daha çok yetişir. Tüccarlar da hasat zamanı sürekli burada bulunur. Genelliği Antepli tüccarlar olmak üzere farklı illerden gelen tüccarlarda bulunuyor” diye konuştu. Bir diğer fıstık üreticisi Ceyla Durmuş ise “Antep fıstığı topluyoruz. Zahmeti var. Ne yapacağız ekmek parası. Mecburum. 40 lira olarak fiyatını diyorlar” dedi. Manisa’da yetişen Antep fıstığının Gaziantep fıstığı olarak satılmasının zorlarına gittiğini, bunun önüne geçmek için yerel yönetimlerin bölgede çalışmalar yapması gerektiğine dikkat çeken 60 yaşındaki fıstık üreticisi Bedri Göksu, şöyle devam etti: “Bu mahallede 1965 yılından beridir fıstık var. Bakım işi sıkıntılı ama baktıktan sonra baya gelir elde ediyorsunuz. 1980 yılından bu yana baya gelir elde ettik. Mahallenin yüzde 60’ı fıstık üzerinden gelir sağlıyor. Toplaması diğer mahsullere göre en basit olanı. Sergiyi seriyorsun. Dalına vurduğun zaman hepsi aşağıya iniyor. Bu sene mahsul iyi. Şu anda fiyatı 40 lira. Zorumuza gidiyor ama yapacağımız bir şey de yok. Çaresiziz. Burada alan yok. Sadece Antepliler gelip alıyor. Burada bir kooperatif kurulsa, Antep’e de gerek kalmaz. Antep’ten ihraç olan Manisa’dan da ihraç olur.” “100 bin ağaç olduğu tahmin ediliyor” Yunusemre Belediyesi Ziraat Mühendisi Mehmet Barut, Yuntdağı bölgesinde her yıl ortalama 200 ila 300 ton arası rekolte aldıklarını söyledi. Belediye olarak 220 bin göz aşı yaptıklarını belirten Barut, “Yunusemre Belediyesi olarak Antep Fıstığı üzerine fidan dağıtımı ve aşılama üzerine birçok çalışmamız oldu. Bölgede eğitim üzerine birçok eksiklikler var. Bunun önüne geçmek için belediye olarak çalışmalarımıza hız vereceğiz. Antep fıstığı ağacı olarak tarlalarda fazla bir mevcudumuz yok. Genelde Melengiç ağaçlarına aşılama yapılarak, bu ağaçlar gelmiş günümüze. Daha önceden kendi emekleri, şu anda ise belediye kapsamında bölgede Antep fıstığı ağacı gün geçtikçe artıyor. Ortalama 200 ila 300 ton arası bir rekoltemiz var. Net bir ağacımız olmamakla birlikte tahminen 100 bine yakın ağacımız olması düşünülüyor. Bugüne kadar 220 bin göz aşı yaptık. Bu 220 bin göz de tahmini olarak 60 ila 70 bin arasında ağaç demek. Bunlardan da beş yıl içerisinde verim alınması bekleniyor” diye konuştu. “Belediye destekli kavlatma makinesi hizmete girecek” Belediye olarak aldıkları kavlatma makinesinin bu yıl hizmete girmesinin ardından üreticinin maddi kaybının önüne geçilmesini beklediklerini kaydeden Barut, “Bölgeye Antep’ten tüccarlar geliyor. Genelde tohur üzerine alım yapıyorlar. Bu da üreticimiz açısından maddi kayıp oluyor. Çünkü burada işleme tesisi zayıflığı var. İşleyip çıtlamaya sıkıntı yaşadığımız için bundan dolayı bir maliyet kaybımız oluşuyor. Belediye olarak kavlatma makinesi aldık, bu sene hizmete girecek. Kabukların soyulması bakımından ilk Akçaköy Mahallesi’nde başlayacak. Burada vatandaşlarımız kendi çabaları ile makine yapmışlar. Büyüklüğüne ve küçüklüğüne göre çerezlikte, tatlılarda da kullanılıyor. Özellikle Antep baklavasında kullanılıyor. Büyük iri olanları da çerezlik olarak kullanılıyor. Ayrıştırmasını tüccarlarımız yapıyor. Bu bölge de tesisleşme gibi bir planımız var. Zafer Kalkınma ile bölgeyi dolaştık. Fizibilite çalışması ardından desteklenebilir görüşü üzerine harekete geçeceğiz” dedi. Antep fıstığı tesisleşme yolunda Yunusemre Belediyesi Meclis Üyesi Hamza Durmuş da Antep fıstığı üretiminin tesisleşmesi anlamında çalışmalar yaptıklarını kaydetti. Durmuş, şöyle devam etti: “Yuntdağ için tütünden sonra en iyi kazanç diyebiliriz. Belediye olarak fiyat konusunda çok bir müdahalemiz olmuyor. Köylüler kendi elleriyle toplayıp satıyor. Ağaçta satılmasının sebebi de burada kavurma ve çıtlatma işleminin olmamasından kaynaklanıyor. Bunları da belediye başkanımıza bizzat ileterek önümüzdeki senelere daha hızlı bir şekilde hazır hale getirerek, tesislerin oluşmasını sağlamayı hedefliyoruz. İnşallah bir daha ki senelerde fiyat artarak, köylümüz kendisi kazanacak. Gaziantep’ten 3 mahallede 7 firma fıstık alacağız diye bekliyor. Önümüzdeki senelerde köylünün kazancını daha fazla attırmak için çalışacağız.”