Otomotiv satış sonrası pazarında 2023 yılında yaşanan yükseliş trendi, 2024’ün ilk çeyreğinde yavaşlasa da devam etti. 2024 yılının ilk çeyreğinde satış, ihracat ve istihdamını sınırlı da olsa artıran sektör, yılın ikinci çeyreğinde satışlarda dolar bazında yüzde 4,13 artış bekliyor.
İSTANBUL (İGFA) - Otomotiv Satış Sonrası Ürün ve Hizmetleri Derneği (OSS), otomotiv satış sonrası pazarı özelinde 2024 yılının ilk çeyreğini, üyelerinin katılımıyla düzenlediği bir anket çalışmasıyla değerlendirdi. OSS Derneğinin 2024 Yılı İlk Çeyrek Sektörel Değerlendirme Anketi’ne göre; otomotiv satış sonrası pazarı 2023 yılı genelinde yaşanan yükseliş trendini 2024’ün ilk çeyreğinde de devam ettirdi. Ankete göre; 2024’ün ilk çeyreğinde, 2023 yılının ilk çeyreğine göre yurt içi satışlar dolar bazında ortalama yüzde 1,27 artış gösterdi. Bu dönemde dağıtıcı üyelerin satışlarında yüzde 2,44 artış görülürken, üretici üyelerin satışlarında yüzde 0,5 seviyesinde düşüş gerçekleşti.
İKİNCİ ÇEYREKTE SATIŞLARDA DOLAR BAZINDA YÜZDE 4,13 ARTIŞ BEKLENİYOR
Ankette, 2024 yılının ikinci çeyreğiyle ilgili beklentilere de yer verildi. Buna göre sektörde 2024 yılının ikinci çeyreğinde yurt içi satışlarda dolar bazında yüzde 4,13 oranında artış beklendiği gözlemlendi. Konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan OSS Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Ali Özçete “Raporda belirtilen yüzde 4,13'lük satış artışı beklentisi, sektörümüzdeki büyümenin devam edeceğine dair güçlü bir işarettir. Bu artış trendi, sektörümüzdeki talebin ve tüketici güveninin arttığını göstermektedir” dedi. OSS Derneği üyelerinden yüzde13,3’ü tahsilat sürecinin daha iyi hale geldiğini, yüzde 25,3’ü ise daha kötüye gittiğini belirtti. 100 üzerinden değerlendirilen ve 2023’ün son çeyreğinde 52,7 olan tahsilat süreci anket ortalama puantajı ise 2024’ün ilk çeyreğinde 47,7’ye geriledi.
PERSONEL İSTİHDAMI ARTIŞTA
Ankete katılan üyelerin yüzde 34,7’si 2023 yılının son çeyreğine göre istihdamını artırdı. Üyelerin yüzde 44’ü söz konusu dönemde istihdamını korudu. 2023’ün son çeyreğine kıyasla istihdamının azaldığını belirten üye oranı ise yüzde 21,3 seviyesinde kaldı. Üretici ve dağıtıcı üyelerin istihdamları birbirine yakın seyretti. Artan personel istihdamı ile ilgili değerlendirmelerde bulunan Ali Özçete “Raporda belirtilen istihdam artışı, sektörümüzdeki iş gücünün güçlenmekte olduğunu gösteriyor. Bununla birlikte özellikle mavi yaka personel bulunmasında yaşanan sorunlar sektörün gündem maddelerinin başında geliyor. İstihdamda yaşanacak olumlu gelişmeler, sadece sektörümüzün büyümesine değil, aynı zamanda ekonomimizin genel sağlığına da olumlu bir katkı sağlar” dedi.
EN BÜYÜK PROBLEM MALİYETLERDEKİ AŞIRI ARTIŞ
Sektördeki problemler anketin yine en dikkat çekici bölümlerinden birini oluşturdu. Üyelerin, 2024’ün ilk çeyreğinde gözlemlediği problemlerin başında yüzde 80 ile “Maliyetlerdeki aşırı artış” gelirken, “Nakit akışında yaşanan problemler” yüzde 54,7 ile ikinci sırada yer aldı. Üyelerin yüzde 33,3’ü “Döviz kuru ve kur artışı” ile “Kargo maliyeti ve teslimat problemleri”ni sektör için en büyük üçüncü sıkıntı olarak nitelendirdi. Ankete katılanların yüzde 30,7’si iş ve ciro kaybına, yüzde 29,3’ü de istihdamda yaşanan problemlere işaret etti. Ayrıca katılımcıların yüzde 26,7’si gümrüklerde yaşanan problemleri, yüzde 24’ü de mevzuat değişikliklerini önemli sorunlar olarak sıraladı. Sektörün problemleriyle ilgili değerlendirmelerde bulunan Ali Özçete “Maliyetlerdeki aşırı artış ile beraber nakit akışında da problem yaşanıyor olması sektördeki firmaları olumsuz etkilemeye başladı. Sorunların belirli bir süre daha devam etmesi durumunda finansal zorluk yaşayan firmaların sayısında artış olması muhtemeldir” dedi.
ÜYELERİN YÜZDE 69,3’ÜNÜN GÜNDEMİNDE YATIRIM PLANI YOK
Anket ile birlikte sektörün yatırım planları da mercek altına alındı. Ankete göre önümüzdeki üç ayda yeni yatırım yapmayı düşünen üyelerin oranı yüzde 30,7 ile son dönemin en düşük seviyesine geriledi. Bir önceki ankette üretici üyelerin yüzde 56,8’i yatırım planlarken, yeni ankette bu oran yüzde 26,7’ye geriledi. Dağıtıcı üyelerde ise bu oran yüzde 42,9’dan yüzde 36,7’ye geriledi. Ankete katılan üyelerin yüzde 25,3’ünün önümüzdeki üç ayda sektörün daha iyiye gideceğini öngördüğü gözlemlendi. Daha kötüye gidecek diyenlerin oranı ise yüzde 24 olarak belirlendi. Üreticilerin 2024 yılının ilk çeyreğinde kapasite kullanım oranı ortalaması yüzde 77,33 olarak gerçekleşti. Bu oran 2023 yılı genelinde yüzde 81,62 idi. 2024’ün ilk çeyreğinde üyelerin üretimi 2023’ün aynı çeyreğine göre yüzde 8,17 oranında arttı. 2024 yılının ilk çeyreğinde üyelerin ihracatı, 2023 yılının ilk çeyreğine göre dolar bazında yüzde 3,67 artış gösterdi.
OSS Derneği Başkanı Ali Özçete, “Her ne kadar anket sonuçlarındaki olumsuz tablo enflasyonla mücadele politikasının bir sonucu olsa da, bu politikayı benimsiyor ve Orta Vadeli Program (OVP) kapsamında yerinde buluyoruz. Otomotiv satış sonrası sektörü tüketim mamulü olarak gözükse de, güvenlik sınıfında bir ürün grubunda yer alıyor. Sektör, artan işletme giderleri ve nakde ulaşım zorluğu neticesinde yatırım yapmaktan uzaklaşıyor. Bu durum stok seviyelerinde bozulmayla birlikte önümüzdeki aylarda son tüketicinin ürüne ulaşımında zorluklar yaşamasına ve güvenlik zafiyetlerine sebebiyet verebilir. Bu bağlamda sektör paydaşlarının en büyük beklentisi nakde ulaşım maliyetlerinde sektörel istisnalar tanınması veya vergisel avantajlar yapılmasıdır” açıklamasında bulundu.