İNSAN SAĞLIĞINDA KALSİYUMUN ÖNEMİ

İNSAN SAĞLIĞINDA KALSİYUMUN ÖNEMİ Kalsiyum anne karnından başlayarak yaşamın her evresini etkileyen en önemli minerallerdendir.Yetişkin bir insanın vücudunda ortalama 1-1.2 kg kalsiyum bulunur.Büyük bir çoğunluğu kemik ve dişlerin yapısında geri kalanı ise yumuşak dokularda ve az miktarı da vücut sıvılarında bulunur. --Kalsiyum kemik ve dişlerin gelişimi ve sağlığının korunması için gereklidir. --Kanın pıhtılaşmasında rolü vardır. --Hücre içi uyarıların iletilmesini sağlar --Kas fonksiyonu ve sinir iletimi için gereklidir. --Kalp atımının denetiminde rolü vardır. Sonuç olarak yaşam kalitesini büyük ölçüde etkileyen en önemli minerallerden olan kalsiyum alımı tüm yaş grupları için önemlidir. Ancak ne yazıkki besinlerle alınan kalsiyumun %30-%40 emilebilir. Diyetin posa içeriğinin yüksek olması, sindirim ve emilim bozuklukları, fazla çinko ve aliminyum alınımı özellikle bunların preperat olarak alınması, menopozda östrojen hormonunun salgısının durması veya azalması, D vitamini yetersizliği, tahıllardaki fitik asit ve ıspanak gibi bazı sebzelerde bulunan oksalik asit emilimi azaltan etmenlerdir. Besinlerdeki kalsiyum-fosfor oranının uygunluğu gebelik ve emziklilik gibi kalsiyum gereksiniminin arttığı durumlar, Dvitaminin varlığı, laktoz varlığı emilimi artıran etmenlerdir. Kemiklere kalsiyum depolanması çocukluktan otuz yaşına kadar yaşla birlikte azalarak devam etmektedir. Otuz yaşından sonra kalsiyum depolanmaz bu nedenle 30 yaşına kadar kalsiyum alımı ileriki yaşaları ciddi etkiler. 30 yaşından sonra da depoların korunması dolayısıyla kemik ve diş sağlığının korunması için kalsiyum alınımı önemlidir Bebeklik ve büyüme çağında, gebelik ve emziklilikte, menopozda ve 65 yaş üstü kişilerde kalsiyum gereksinimi artar. Sütün içeriğinde bulunan laktoz kalsiyum emilimini artırdığı için gerek kalsiyum içeriğinin yüksek olması gerekse en iyi emilen kalsiyum kaynağı olması sütün önemini vurgulamaktadır. BESİNLER KALSİYUM MİKTARI (mg/100 gram) Süt(yağsız) 123mg Süt(yarım yağlı) 122mg Süt(tam yağlı) 119mg Yoğurt 111-120mg Peynir 162-400mg Kuru Çökelek 500mg ile en iyi kalsiyum kaynaklarıdır. Üzüm pekmezi ,badem, Antepfıstığı, Ceviz, fındık, fıstık, roka, maydonoz, asmayaprağı, tarhana, kuru bamya, kurufasulye, nohut, bakla mercimek, kurutulmuş meyveler, kalsiyumun iyi kaynaklarıdır. Hamsi sardalye gibi küçük balıklar kılçığı ile birlikte yenildiğinde Kalsiyumdan zenginleşirler. Kemikler kırılıp sirkeyle kaynatılırsa kemik kalsiyum suya geçer. Bu kemik suyu dondurularak yağı alındıktan sonra çorbalara ve pilavlara eklenmesi halinde kalsiyum değerleri yükselir. 1 porsiyon sütü 1 su bardağı, 1 porsiyon peyniri 30 gram olarak alırsak Günlük süt ürünleri gereksinmi 4-8 yaş için 3 porsiyon, 9-18 yaş için 4 porsiyon, 19-50 yaş için 3-4 porsiyon, 50 yaş ve üzeri için 4 porsiyondur. Çocukların kemik ve diş gelişimini sağlamak, yaşam kalitenizi artırmak istiyorsanız kalsiyum tüketiminizi bir daha gözden geçirmenizi öneririm. BESLENME VE DİYET UZMANI Berna Udgu