Dolandırıcılık Suçu ve Cezası
Dolandırıcılık vakaları, son dönemlerde ülkemizde sıklıkla görülmektedir. Dolandırıcılık suçu, Türk Ceza Kanunu'nun (TCK) 157. maddesinde düzenlenmiştir. Bu suç, bir kişinin hileli davranışlarla başkalarını kandırarak, onların malvarlığında zarar oluşturması ve kendisine veya başkasına haksız bir menfaat sağlaması şeklinde tanımlanır. Dolandırıcılık, klasik anlamda güveni kötüye kullanma ve hile unsurlarını içerir. Suçun oluşabilmesi için mağdurun rızasının kandırma yoluyla alınması ve bu şekilde failin menfaat elde etmesi gerekmektedir.
Dolandırıcılık Suçunun Unsurları
Hileli Davranışlar: Suçun oluşması için failin hileli hareketlerde bulunması gerekir. Hile, mağduru yanıltacak nitelikte olmalı ve mağdurun hatalı bir kanaat edinmesine neden olmalıdır. Örneğin, sahte evrak düzenleme, yalan beyanlar veya gerçekte var olmayan bir durumu varmış gibi gösterme hile kapsamına girer.
Kandırma ve Menfaat Sağlama: Fail, hileli hareketlerle mağduru kandırmalı ve bu kandırma sonucu mağdur, malvarlığında bir eksilme meydana getirecek şekilde rızasını vermelidir. Bu süreçte, failin kendisine veya bir başkasına haksız menfaat sağlaması, dolandırıcılık suçunun meydana gelmesi için gereklidir.
Zarar Oluşumu: Mağdurun kandırılması neticesinde malvarlığında bir zarar oluşmalıdır. Örneğin, mağdurun parasının veya malının haksız bir şekilde fail tarafından alınması, bu suçun en temel örneklerinden biridir.
Basit ve Nitelikli Dolandırıcılık
Dolandırıcılık suçu, basit ve nitelikli olmak üzere iki farklı şekilde işlenebilir:
· Basit Dolandırıcılık (TCK 157): Suçun temel hali, basit hileli hareketlerle mağdurun kandırılmasıdır. Dolandırıcılık suçunun cezası 1 yıldan 5 yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezasıdır.
· Nitelikli Dolandırıcılık (TCK 158): Suçun daha ağırlaştırıcı nedenlerle işlenmesi durumunda nitelikli dolandırıcılık oluşur. Örneğin, suçu kamu kurum ve kuruluşlarını araç olarak kullanarak işlemek, dini inanç ve duyguların istismarıyla işlemek, bilişim sistemlerini kullanarak, banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması gibi durumlar nitelikli halleri oluşturur. Bu hallerde, alanında uzman bir ağır ceza avukatı ile çalışılması tavsiye edilir ve ceza 3 yıldan 10 yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezasına çıkar.
Dolandırıcılık Suçunun Şikayet ve Zamanaşımı
Dolandırıcılık suçu, mağdurun şikayetine bağlı bir suç değildir; savcılık re'sen soruşturma başlatabilir. Suçun zamanaşımı süresi, olayın meydana geldiği tarihten itibaren 8 yıldır. Bu süre içinde dava açılmadığı takdirde zamanaşımına uğrar ve suç ceza gerektirmez hale gelir.
Ceza Yargılaması ve Uzlaşma
Dolandırıcılık suçu, basit haliyle uzlaşma kapsamında değerlendirilebilir. Taraflar arasında uzlaşma sağlanması durumunda, ceza davası düşebilir. Ancak nitelikli dolandırıcılık, genellikle uzlaşma kapsamında değerlendirilmez. Suçun işlenişine ve failin durumuna bağlı olarak mahkeme, suçun niteliğine göre ceza belirler.
Dolandırıcılık suçu oldukça kapsamlı olup, çeşitli hileli yöntemlerle işlenebildiği için her vaka kendi içinde ayrı ayrı değerlendirilir. Bu nedenle, dolandırıcılık suçuyla karşılaşıldığında hukuki danışmanlık almak faydalı olacaktır.
Kaynak: https://www.delilavukatlik.com/post/dolandiricilik-sucu